Προσφέραμε! Τι πήραμε;

Και λίγα είπε !

Στην κοπή της πίτας στο «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ» στις 21 τού Γενάρη, ο πρόεδρος τού «ΚΑΒΑΔΙΑ» συνάδελφος και φίλος καπ. Τάσος, αναφέρθηκε στην προσφορά των  Ελλήνων ναυτικών στην Ελληνική Εμπορική Ναυτιλία. Και λίγα είπε, το ξαναλέω !. Τι να πρωτοθυμηθούμε ! και από τις ιστορίες πού έχουμε ακούσει προπολεμικά και μετέπειτα και από αυτά πού ζήσαμε εμείς οι νεότεροι.

Το «καρβουνέσιον» ! – Ε΄! εσύ πού έφαγες το αυγό ! –  Τρείς πενήντα ενενήντα ! – Μια ελιά δύο μπουκιές ! – Τι να γίνει ρε παιδί μου, χύθηκε το μελάνι ! –  Πολλές ιστορίες υπάρχουν, πού αν τις συγκεντρώσει κάποιος, ολόκληρο βιβλίο θα μπορούσε να γράψει.

Πόσοι Έλληνες Α΄Μηχανικοί ταξιδεύανε με «την ψυχή στο στόμα», χωρίς ανταλλακτικά και με ένα σωρό πατέντες για να φτάσει το καράβι στον προορισμό του, να φορτώσει ή να ξεφορτώσει !

Πόσες φορές ο «Έλληνας Καπετάνιος – όλοι οι Έλληνες αξιωματικοί και το καθοδηγημένο Ελληνικό πλήρωμα – δεν παρίσταναν «τον καραγκιόζη» για να περάσει το βαπόρι κάποια επιθεώρηση !

(Μια φορά στη Ν.Ορλεάνη σε μία επιθεώρηση της Coast Guard, πάνω στην Cargo Line ενός Γκαζάδικου καθόταν οι ναύτες και σκούπιζαν τα χέρια τους με ένα στουπί, τάχα πως ξεκουράζονταν. Από κάτω τους υπήρχε και μια «χλαπάτσα» – επίθεμα πάνω στη γραμμή πού είχε τρυπήσει – και αυτό απαγορεύεται).

Πόσες φορές – και με ρίσκο ακόμα – δεν έφεραν σε πέρας δουλειές και εγχειρήματα για βγει το καράβι αξιόπλοο και ικανό να μεταφέρει τα φορτία του !

Πόσες φορές ο Έλληνας Γραμματικός ή ο Έλληνας μπόμαν, αλλά και οι Έλληνες ναύτες, δεν μπήκαν μέσα στις δεξαμενές με φορτίο στα τελειώματα, για να βάλουν «τσεμπέρι» στη γραμμή πού είχε τρυπήσει, για να μπορέσει να στριπάρει το πετρέλαιο. Αυτό κι αν είναι ρίσκο! Πολλοί την πλήρωσαν.

Δεν τα έζησα τα Λίμπερτι, αλλά έχω (έχουμε) ακούσει τόσα ! Αυτά τα «μιάς χρήσης» καράβια μονάχα Έλληνες θα μπορούσαν να τα ταξιδέψουν με την καπατσοσύνη τους και παρακαλώντας τη «Θεά Τύχη» στο όνομα τού Αϊ Νικόλα, να φέρουν σε πέρας «και τούτο το ταξίδι». Και όπως όλοι γνωρίζουμε ο Αϊ Νικόλας δεν κατάφερνε να τα φέρνει όλα βόλτα (εκατό ήτανε !) και κάμποσα από δαύτα χαθήκανε ντύνοντας στα μαύρα μανάδες, πατεράδες, γυναίκες και παιδιά, αποφέροντας ταυτόχρονα καλές αποζημιώσεις στα αφεντικά τους.

Δεν είναι λίγες οι φορές πού ο Έλληνας καπετάνιος πονοκεφάλιασε για να μην επιβαρυνθεί το καράβι με κάποια απρόοπτα έξοδα, όχι για να θεωρηθεί έξυπνος, αλλά επειδή δεν τού το επέτρεπε το φιλότιμό του. Δεν σκέφτηκε ποτέ να πει κανένας Έλληνας καπετάνιος – και γενικά κανένας Έλληνας ναυτικός –«και τι με νοιάζει;  εγώ θα τα πληρώσω ;».

Τόνισα τη λέξη Έλληνας, πού ίσως σας έγινε βαρετό. Το έκαμα σκόπιμα. Γιατί σήμερα οι ξένοι καπετάνιοι και πληρώματα αυτό λένε. «Δικό μου είναι;». Και άμα πρέπει να κάμουνε κάποια ενέργεια, «εκτός πλάνου» σηκώνουν το τηλέφωνο και παίρνουν οδηγίες. Ας με διαψεύσει όποιος έχει αντίρρηση.

Όχι γιατί εμείς είμαστε πιο έξυπνοι. Το ίδιο μυαλό πιστεύω ότι έχουν καί αυτοί!. Δεν έχουν όμως το Ελληνικό Φιλότιμο.

Και μία ιστοριούλα πού μού έτυχε το 2002 όταν με ένα PANAMAX περνάγαμε το κανάλι τού Παναμά. Καινούριο καράβι, ακόμα στο guarantee, 75000 τόνοι, αλλά η μηχανή του ήταν μόνο 10000 ΗΡ. Είναι γεγονός ότι αυτή η πορτάδα, ειδικά σε έμφορτη κατάσταση μανουβράρει δύσκολα. Οι πιλότοι τού Παναμά γνώριζαν αυτή την αδυναμία τους. Πηγαίνοντας να φουντάρουμε για να περιμένουμε τη σειρά μας έδινε εντολές στη μηχανή λες και πιλοτάριζε βάρκα. «Πρόσω αργά – Πρόσω ολοταχώς – κράτει – ανάποδα ημιταχώς….» Όπως είναι φτιαγμένα τα σημερινά καράβια οι στροφές αυξάνονται με το πρόγραμμα. Το παρατήρησε αυτό ο πλοηγός και με ρώτησε γιατί δεν ανοίγει γρήγορα στροφές, λες και δεν το ήξερε !. Τού εξήγησα το λόγο και είπε ότι δεν θα περάσει το καράβι στις λεκάνες, αν πρώτα το πλοίο δεν επιθεωρηθεί από τον PANAMA CANAL ENGINEER. Ήρθε ο επιθεωρητής μηχανικός, βγήκαμε έξω από τον κυματοθραύστη, κάναμε όλα τα απαιτούμενα trials και ο επιθεωρητής βρήκε το καράβι αξιόπλοο καί εντάξει σε όλα. Παρόλα αυτά ο πλοηγός επέμενε ότι δεν εμπιστεύεται την μηχανή και ζήτησε τη συνοδεία ρυμουλκού σε όλη την διαδρομή και δεύτερου επί πλέον στο στενό σημείο της kambera πριν τις λεκάνες εξόδου προς τον Ειρηνικό ωκεανό. Το κόστος 75.000 δολάρια. Ειδοποίησα αμέσως τούς Γερμανούς ναυλωτές και το γραφείο στην Ελλάδα, αλλά λόγω τού ακαταλλήλου της ώρας δεν θα έπαιρνα αμέσως απάντηση. Για να μην υπάρξει περαιτέρω καθυστέρηση συμφώνησα με την απαίτηση τού πλοηγού και προχωρήσαμε. Έβαλα ένα μικρό μαγνητόφωνο στην τσέπη μου, πολλές φορές με είχε σώσει, και περάσαμε το κανάλι τού Παναμά. Πριν φύγει ο πλοηγός είχα γράψει σε telex όλες τις κινήσεις πού έδινε ο πλοηγός στη μηχανή, στα τρενάκια, στα ρυμουλκά, σημειώνοντας ότι τα επί πλέον ρυμουλκά ουδέποτε χρησιμοποιήθηκαν. Μετά την έξοδο από την τελευταία λεκάνη έδειξα στον τελευταίο πλοηγό το telex πού είχα ετοιμάσει να στείλω προς τον πλοηγικό σταθμό και στις αρχές τού Παναμά, στους ναυλωτές και στο γραφείο με υστερόγραφο ότι όλα τα γραφόμενα είναι στην διάθεσή τους σε κασέτα. Έχασε το χρώμα του, με παρεκάλεσε να μην το στείλω και ότι ίσως τρείς πλοηγοί θα είχαν πρόβλημα. (τόσοι είχαν πλοηγήσει το καράβι και ήταν μεταξύ τους συνεννοημένοι). Τού είπα «ξεχρέωσε τα ρυμουλκά και δεν θα το στείλω». «δεν μπορώ» μού απάντησε «έχουν καταχωρηθεί στις αρχές.» «Τότε θα το στείλω, γιατί αλλιώς θα έχω εγώ πρόβλημα» τού είπα.

Πριν όμως το στείλω, είχε φύγει πλέον ο πλοηγός, έλαβα από το γραφείο ένα fax πού με κατσάδιαζε γιατί δέχτηκα τα επί πλέον ρυμουλκά, ότι θα έπρεπε να βγάλω τη μηχανή από το πρόγραμμα για να ανοίγει γρήγορα στροφές (δεν γνώριζε βέβαια ότι αυτή η κίνηση γίνεται μόνο σε emergency κατάσταση, όσον τουλάχιστον το καράβι ήταν στο guarantee) και άλλα πολλά πού μόνο αυτός μπορούσε να εξηγήσει.

Έστειλα λοιπόν το telex επισυνάπτοντας και την πιστοποίηση του επιθεωρητή μηχανικού, για την αξιοπλοΐα του καραβιού. Μετά από 3-4 ώρες ήρθε απάντηση από τον πλοηγικό σταθμό τού Παναμά ζητώντας συγνώμη και απολογίες, ότι και οι τρείς πλοηγοί θα τεθούν σε διαθεσιμότητα και ότι θα επιληφθούν να ακυρωθεί η χρέωση των ρυμουλκών, που επιβεβαιώθηκε με άλλο telex από τις αρχές του Παναμά μετά από λίγες ώρες. Παράλληλα μού έστειλαν και οι ναυλωτές ευχαριστήρια για την ενέργεια αυτή. Από τούς δικούς μου ούτε λέξη.

Έτσι ανταμειβόμαστε εμείς.

Και η ανταμοιβή μας για όλα όσα κάναμε είναι να μην υπάρχουν πλέον θέσεις εργασίας. Πολύ δύσκολο για τούς ήδη εν ενεργεία και καθόλου για τούς νέους, ή πολύ ελάχιστες. Και η ανταμοιβή μας από το κράτος, πού τόσα χρόνια στέλναμε το συνάλλαγμα, πληρώναμε στο ακέραιο τις εισφορές μας και τούς φόρους μας ;. Κατακλέψανε το ταμείο μας το ΝΑΤ, μάς κόψανε τις συντάξεις και τις καταντήσανε επίδομα, μάς κλείσανε τον Οίκο Ναύτου και τον στεγάσανε σε ένα container, μάς τσαλαπάτησαν την αξιοπρέπεια..

Ρωτάω λοιπόν τούς κυβερνώντες πού παίρνουν αυτές τις αποφάσεις. Την κακοδιαχείριση, τα σκανδαλώδη κλεψίματα από κάποιους, είναι δίκαιο να τα πληρώνουμε εμείς ; ούτε κακοδιαχειριστήκαμε, ούτε κλέψαμε. Απεναντίας, είμαστε πάντα εντάξει. Ότι έπρεπε να πληρώνουμε, το πληρώναμε και συνάλλαγμα φέρναμε και νομοταγείς είμαστε.

Τώρα τι ρωτάω ! πολλοί έχουν ρωτήσει και κανείς δεν απάντησε. Σ’ εμένα θα απαντήσουν ;. Κι αν απαντήσουν με κάποιο ψέμα θα ανταποκριθούν…!!!

 

Σπ.Τζάκης

Συνταξιούχος Πλοίαρχος ΕΝ